http://www.nie.com.pl/art24941.htm

Komendant główny policji gen. Andrzej Matejuk kupił atrakcyjną działkę położoną kilka kilometrów od granic Wrocławia. Zapłacił 1,6 zł za metr kwadratowy. Licząca nieco ponad hektar działka dziś jest warta ok. 1,3 mln zł, gdyż cena metra kwadratowego w tej okolicy wynosi średnio 130 zł. Na tej transakcji Matejuk jest więc grubo ponad milion do przodu. Działkę w Krępicach (nr357/47) Matejuk kupił 17 stycznia 2002 r.; był wówczas komendantem wojewódzkim policji we Wrocławiu. Tego samego dnia sąsiednią działkę (357/48)kupił Zbigniew Maciejewski, wówczas zastępca komendanta wojewódzkiego policji, płacąc również ok. 1,6 zł za metr kwadratowy.


[przedruk reszty artykułu]
*********************************************************************

Licytacja przebiegła szybko, bo jakimś cudem na te atrakcyjne tereny nie było innych chętnych. Dobroczyńcą obecnego szefa policji był skarb państwa. Żeby być precyzyjnym ? sprzedającym była kontrolowana przez państwo spółka z o.o. Towarzystwo Obrotu Nieruchomościami Agro Wrocław.

Gniazdo korupcji

TON Agro powstało po to, żeby najatrakcyjniejsze działki rolne przekształcać w budowlane lub przemysłowe i sprzedawać z większym zyskiem niż ziemię przeznaczoną pod uprawy. Agencja Własności Rolnych Skarbu Państwa (AWRSP)dysponowała tysiącami hektarów atrakcyjnych nieruchomości, ale sama nie mogła ziemią w taki sposób obracać, bo zabraniała jej tego ustawa o AWRSP. Agencja miała sprzedawać ziemię chłopom, by odbudować i wzmocnić indywidualne rolnictwo. Powołanie spółki córki ? TON Agro ? pozwoliło na przekwalifikowywanie ziemi rolnej oraz spekulowanie nią. Z punktu widzenia interesu AWRSP spółka TON Agro była świetnym pomysłem, jednak kłóciła się z sensem ustawy powołującej agencję. Wtedy jednak nikt się tym nie przejmował. Wkrótce po powołaniu TON Agro stało się oazą mętnych transakcji, a nawet korupcji. Brylowała w tym wrocławska odnoga TON Agro. Słynną na całą Polskę aferę ze sprzedażą ziemi w podwrocławskich Kobierzycach opisała w 2002 r. Bianka Mikołajewska z "Polityki?:Towarzystwo Obrotu Nieruchomościami Agro Wrocław, które na zlecenie AWRSP sprzedawało działkę, twierdziło publicznie, że pomimo podejmowanych przezeń zabiegów władze gminy nie chcą zmienić przeznaczenia gruntu z rolnego na handlowo-usługowy. Zaś gospodarstwo rolne na skrzyżowaniu dróg ekspresowych deweloperów nie interesowa ło. Znaleźli się jednak prywatni inwestorzy, kupili owe niechciane 20 hektarów pod Wrocławiem, następnie je "odrolnili?i sprzedali pod budowę hipermarketu Auchan. Skarb państwa stracił na tej operacji co najmniej 20 mln zł. To tylko przykład. Opisany przez red. Mikołajewską mechanizm polegał na tym, że AWRSP za darmo przekazywała TON Agro najlepsze kawałki gruntu. Były one uprzednio wyceniane znacznie poniżej wartości rynkowej. To dawało władzom TON Agro pole manewru ? mogli negocjować z przyszłymi nabywcami "podstołem?. W zamian brali łapówki lub oczekiwali przychylności, jeśli kupującymi były wpływowe osoby.

Komendant wiedział

Sprzedaż ziemi dla Auchan nastąpiła w 2000 r. i od początku wzbudziła zainteresowanie służb kontrolnych, w tym NIK. Sprawę pod lupę wzięła też prokuratura; policjanci wykonywali przy tym tzw. czynności. Policjanci podlegli Matejukowi. W 2002 r., gdy gen. Matejuk kupował od TON Agro ziemię, wiedział z całą pewnością, jaki smrodek panuje wokół tej spółki. Mimo to on i jego zastępca nie wahali się skorzystać z nadarzającej się okazji. Co ciekawe, ziemię wKrępicach kupił też Rafał Opala, biegły zajmujący się na zlecenie Agencji Nieruchomości Rolnych (wcześniejAWRSP) wycenianiem gruntów. Jego nieruchomość jest położona kilkadziesiąt metrów od działki Matejuka. Oczywiście biegły również nie przepłacił ? dał 1,2 zł za metr kwadratowy liczącej 2,6 hektara nieruchomości (357/71). Jak daleko sięgała wiedza komendanta wojewódzkiego oprzekrętach wAWRSP i TON Agro? Śmiem twierdzić, że w miarę upływu czasu była coraz bardziej szczegółowa. Wydział ds. Walki z Korupcją wrocławskiej policji w latach 2006?2007prowadził działania operacyjne mające wykryć nieprawidłowości w obrocie ziemią skarbu państwa ? pod kryptonimem Ziemia Obiecana. Mimo skromnych środków, "Ziemia Obiecana? rozwijała się nadzwyczaj obiecująco. Policjanci wykryli, że sporo ziemi jest kupowane na osoby podstawione, że notorycznie dochodzi do zaniżania cen oraz do nieprawidłowości przy przetargach. Spostrzegli długą listę nieruchomości sprzedanych po zaniżonej wartości, a znajdujących się tuż obok planowanych autostrad i węzłów komunikacyjnych. Najwięcej gruntu pokupowali deweloperzy; na większości z tych działek stoją dziś osiedla apartamentowców. Im dalej policjanci brnęli w sprawę, tym więcej wykrywali i tym szerszego zasięgu nabierała sprawa. Doszło do serii zatrzymań i aresztów. Zbigniew N. ? jeden z podejrzanych ? wysoki urzędnik ANR, zaczął sypać znanymi nazwiskami, m.in. generała dywizji, byłego dowódcy Śląskiego Okręgu Wojskowego oraz byłego zastępcy prokuratora generalnego. Wśród nabywców pojawili się wysocy stopniem policjanci, funkcjonariusze ABW, prokuratorzy. Nadzór nad "ZiemiąObiecaną? przekazano z prokuratury okręgowej do apelacyjnej. Policjantów trochę zmroziło, gdy zauważyli, że prokurator apelacyjny Waldemar Kawalec, który przejął nadzór nad "ZiemiąObiecaną?, sąsiaduje gabinetem z prokuratorem Arkadiuszem Jeziorkiem, który znalazł się na liście osób, które kupiły od TON Agro atrakcyjne grunty w Krępicach (działka357/38) za 1,60 zł za metr kwadratowy. Jednak niezrażeni tym posuwali dochodzenie do przodu.

Zły policjant

Był początek 2007 r. W tym czasie Adam P., jeden z dwóch rozpracowujących aferę gruntową policjantów, popadł w tarapaty finansowe. Prosił znajomych o pożyczenie 20 tys. zł na kilka miesięcy. Jedną z osób, do których się zwrócił, był Wiesław D., którego poznał, tropiąc przekręty z ziemią. Nie ma wątpliwości, że policjant nie powinien szukać pieniędzy u podejrzanych czy świadków w sprawie. Było to działanie głupie i ? jak się okazało ? zgubne w skutkach. Wiesław D. co prawda odmówił pożyczki, ale w te pędy poleciał do prokuratora, aby go poinformować, że policjant chciał od niego pożyczyć kasę. Prokurator zarządził prowokację: Wiesław D. pożyczył policjantowi 8 tys. zł, Biuro Spraw Wewnętrznych capnęło policjanta z forsą w kieszeni. Dalej sprawy potoczyły się w ekspresowym tempie. Złego policjanta oskarżono i skazano na 2 lata paki; jego kolegę, z którym prowadził "ZiemięObiecaną?, przeniesiono do Warszawy do CBA.

Akta operacyjnego rozpracowania "ZiemiObiecanej? przejęła Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego i do dziś o dalszych losach afery z ziemią TON Agro ani widu, ani słychu.

Ostatnia notatka w teczce "Ziemi Obiecanej?, jaką sporządzili policjanci, była informacją od OZI (operacyjnego źródła informacji) "Słoń?,który donosił, że przetarg, na którym ziemię kupił Matejuk, był ustawiony; jedyne ogłoszenie o sprzedaży TON Agro wywiesiło na korkowej tablicy w swojej siedzibie, z której zresztą kartki wciąż spadały z powodu nieustannego przeciągu.

W górę na emeryturę

W maju 2007 r. gen. Matejuk zrezygnował z funkcji komendanta wojewódzkiego i odszedł na emeryturę. Zdumionym współpracownikom wyjaśnił, że powodują nim względy osobiste. Wkrótce władzę w kraju przejęła Platforma Obywatelska. Na osobisty wniosek wywodzącego się z Wrocławia ówczesnego ministra spraw wewnętrznych i administracji Grzegorza Schetyny Matejuk został przywrócony do służby i od marca 2008 r. pełni funkcję komendanta głównego policji. Zbigniew Maciejewski został komendantem wojewódzkim policji we Wrocławiu. Prokurator Kawalec trafił do Prokuratury Krajowej. Zapytałem komendanta głównego policji, jak to się stało, że kupił działkę w Krępicach i czy nie uważa, że cena, jaką zapłacił, daleko odbiegała od cen rynkowych. W imieniu Matejuka wypowiedział się rzecznik prasowy policji insp. Mariusz Sokołowski (interpunkcja oryginalna): Sprawa zakupu wspomnianej działki była już kilkakrotnie badana zarówno przez Prokuraturę (ostatniraz w 2008 roku), Najwyższą Izbę Kontroli (2006rok) jak i wewnętrzne służby kontrolne Policji i za każdym razem potwierdzano nabycie tej nieruchomości w pełni zgodnie z prawem. (?) Sprzedaż działki odbywała się w otwartym postępowaniu przetargowym, zatem możliwość kupna miał każdy, a informacje o sprzedaży były publikowane w lokalnych mediach i biurach obrotu nieruchomościami i stąd też wiedza komendanta o możliwości uczestniczenia w licytacji. (?) Dla pełnej przejrzystości sprawy wystąpił (Matejuk? przyp. A.R.)do Agencji Nieruchomości Rolnych o zestawienie sprzedaży wszystkich nieruchomości rolnych powyżej 1,0 ha, dokonanych w latach 2000?2002w całej gminie Miękinia, ze szczególnym uwzględnieniem działek w okolicach miejscowości Krępice. Cena jaką zapłacono za tę działkę nie odbiegała od cen innych tego typu transakcji w ówczesnych latach. Z analizy ANR wynika jasno, że średnia cena gruntów w tych okolicach wynosiła 2,07 zł za metr kwadratowy ziemi. O tym, że ziemia w tej okolicy nie cieszyła się aż takim zainteresowaniem świadczy fakt, że w tamtym czasie na 35 działek z obrębu Krępice w ogóle nie znalazł się nabyw ca. Ciekawe, kto w ANR przygotował ową "analizę??Może biegły Opala? Fakty są takie, że działki sprzedawano po 1,6 zł za metr jako rolne, a po ich "odrolnieniu?ceny poszybowały w górę, sięgając 160 zł w Krępicach oraz 800 zł za metr w Bielanach Wrocławskich, gdzie też TON Agro sprzedawało ziemię (np.po 15 zł za metr).

PoĹźeracze ziemi

19 lipca przed Sądem Okręgowym we Wrocławiu zakończy się proces gangu pożeraczy zie mi. Na ławie oskarżonych siedzą m.in.trzej byli dyrektorzy wrocławskiej ANR oskarżeni o przyjmowanie łapówek w zamian za sprzedaż atrakcyjnych gruntów często po zaniżonych cenach. O działalności przestępczej urzędników ANR we Wrocławiu tygodnik "NIE?informuje od lat: opisywaliśmy mechanizm, pokazywaliśmy przykłady. Jak ustaliliśmy, proceder korupcyjny nie kończył się we Wrocławiu, pieniądze były dzielone wśród szefów agencji w Warszawie. Szły też na opłacenie kampanii wyborczych polityków, którzy po wygranych wyborach decydowali o stołkach w agencji. Proces przed wrocławskim sądem, zdaniem obserwatorów, zakończy się wyrokami skazującymi. Jednak nikt nie ma wątpliwości, że na ławie oskarżonych wielu osób zabraknie, a ujawniany w trakcie przewodu sądowego proceder to zaledwie czubek góry lodowej. Reszta zostanie zapewne na zawsze zapomniana, bo sprawy zaczynają się przedawniać, a wątek TON Agro został skutecznie zablokowany we wrocławskiej delegaturze ABW. Wracając do szefa policji ? czy mogło być tak, że rozpracowanie operacyjne "ZiemiaObiecana? szło tak opornie i nie doczekało się zakończenia, bo na liście osób kupujących za bezcen ziemię byli ważni policjanci, prokurator i funkcjonariusze służb? Nie można tego wykluczyć. Czy mogło być tak, że gen. Matejuk i insp. Maciejewski akurat przechodzili koło siedziby TON Agro i załapali się przypadkiem na licytację atrakcyjnych gruntów? Że kupili działki w dobrej wierze, mając przekonanie, że płacą rynkową cenę? Oczywiście, że tak być mogło. Tak samo, jak przypadkiem kupili ziemię obok prokurator Jeziorek i biegły Opala. Nie takie przypadki się przecież zdarzają. Mówi się, że trudno trafić milion. Ale tylko w lotto? ??

Wielowątkową i skomplikowaną sprawę dotyczącą majątku o ogromnej wartości prowadziło dwóch policjantów. Dla porównania ? do rozpracowania korupcji w futbolu ta sama wrocławska policja skierowała kilkunastu funkcjonariuszy.