# 2012-12-06. Tekst ten – opublikowany w ostatnim numerze tygodnika  Newsweek (3 bm) – oraz na jego portalu, znaleĹşliśmy na Facebooku.  Przedrukowujemy go, jako waĹźny głos w sprawie środowiska tzw.  „niepokornych dziennikarzy“,  co najmniej współodpowiedzialnych za kształt  i poziom debaty publicznej w Polsce.

- Słyszał pan określenie „dzieci Wołka”? Na przykład „Cezary Gmyz,  wychowanek Tomasza Wołka?”.

- Nie poczuwam się do ojcostwa prawicowych publicystĂłw, ktĂłrzy odeszli w  zeszłym tygodniu z „UwaĹźam Rze”. Przede wszystkim dlatego, Ĺźe wielu z nich  takiego porĂłwnania by sobie nie Ĺźyczyło, a i ja teĹź. To są bardzo róşni  dziennikarze czy publicyści, z ktĂłrymi pracowałem, współpracowałem albo  byłem ich szefem. Część z nich to dziś rodzaj stada, hordy czy watahy  wilkĂłw, ktĂłre czasem gryzą się takĹźe między sobą i rozszarpują. Mieliśmy  tego przykład, kiedy ostatnio wybuchła awantura o to, kto prawomocnie  zbiera podpisy w obronie Cezarego Gmyza, a kto nie.

- Kiedy mówi pan o hordzie, kogo ma pan na myśli?

- Takich ludzi jak Bronisław Wildstein, Piotr Zaremba, Robert Mazurek,  Igor Zalewski, Igor Janke, Piotr Semka, Paweł Lisicki, Dominik Zdort czy  bracia Karnowscy. NiektĂłrzy z nich byli moimi etatowymi dziennikarzami  najpierw w „Życiu Warszawy”, a potem w „Życiu”.

- Robert Krasowski, były naczelny „Dziennika”, a wcześniej pański zastępca  w „Życiu”, nazwał ich tak: „onanizujący się w ukryciu faceci o twarzach  pucołowatych ministrantĂłw”.

- Ja bym aĹź tak efektownych metafor nie uĹźywał. Robert Krasowski był  szalenie inteligentnym, ale rĂłwnie cynicznym redaktorem naczelnym.  „Dziennik” w załoĹźeniu miał być konserwatywny, ale wywaĹźony, coś na  kształt niemieckiego „Die Welt”. Niestety, stał się organem IV RP i  dlatego upadł.

- Petycji w obronie wyrzuconego z „Rzeczpospolitej” po aferze trotylowej  Tomasza WrĂłblewskiego nie było. Jest spoza hordy. Dlaczego reszta działa  stadnie?

- Oni mają ten nawyk wypracowany od lat, wspĂłlnie piszą listy  protestacyjne, petycje, razem zatrudniają się w redakcji albo zwalniają z  niej. Ci ludzie dokądkolwiek przychodzą do pracy, zawsze przychodzą do  kogoś. Po pewnym czasie, a ta sytuacja powtarza się od lat, zaczynają  tych, ktĂłrzy przyjęli ich do pracy, traktować w najlepszym wypadku jako  naiwnych safandułów. W gorszym jako przeciwnikĂłw, a w najgorszym – wrogĂłw.  Zaczynają czuć się właścicielami medium, ktĂłre opanowali. MoĹźe  niekoniecznie w sensie materialnym, ale mentalnym. To oni chcą rozstrzygać  o jego profilu i publikacjach. Jeśli właściciel czy redaktor naczelny nie  podziela ich poglądĂłw albo prĂłbuje się im przeciwstawiać, reagują na  zasadzie ostrej, niekiedy brutalnej, ale zawsze stadnej reakcji.

- Odchodzą. Kiedyś taką hordą poszli z panem.

- Tak, i nigdy o tym nie zapomniałem. Gdy w 1995 roku mĂłj wspĂłlnik  wyrzucał mnie z dziennika „Życie Warszawy” z powodĂłw ewidentnie  politycznych, to większa część tego zespołu poszła za mną. W przekonaniu,  jak sądzę, Ĺźe będzie to medium niezaleĹźne, uczciwe, w ktĂłrym się odnajdą i  nie będą czuć naciskĂłw politycznych. Ale pamiętam rĂłwnieĹź gremialne  reakcje, kiedy rozstawałem się z redaktorem Wildsteinem i spora część  zespołu odeszła, nie godząc się z tą decyzją..

- Podobno nie przepadał za redaktorem Wildsteinem pański pies Kleks.

- Naprawdę nie wiem, co mu się stało, bo na ogół był bardzo przyjazny  ludziom. Ale rzeczywiście, kiedy spotkaliśmy się na mojej działce w  Kobyłce tuĹź przed ruszeniem „Życia” z moim zastępcą Jurkiem Wysockim i  Bronkiem, Kleks ruszył w stronę Bronka idącego po ścieĹźce do domu i  niespodzianie ugryzł go w pośladek.

- Nie lubił liberałów, ktĂłrzy głośno przyznawali się do swojej  przynaleĹźności do loĹźy masońskiej?

- Ja pamiętam Bronka jeszcze z czasĂłw dawnej opozycji SKS krakowskiego, z  czasĂłw Pyjasa, Maleszki, jako lewackiego anarchistę we fryzurze typu afro.  KaĹźdy ma prawo do zmiany poglądĂłw, ale jego ewolucja przeszła w fazę  rewolucji. Poglądy Bronka Wildsteina w obu rozdaniach, tym młodzieńczym i  obecnym, są niesłychanie radykalne. UwaĹźam go zresztą za złego ducha tej  grupy, bo dla wielu z nich jest idolem, w ktĂłrego wpatrują się niekiedy z  uwielbieniem. A przecieĹź oprĂłcz zasług, ktĂłrych nie moĹźna mu odmĂłwić,  wyrządził i wyrządza wiele szkĂłd. Lista Wildsteina jest haniebną kartą w  jego Ĺźyciorysie. Skrzywdziła wielu ludzi i rozsiała na wielką skalę klimat  podejrzeń w Polsce. On nigdy za nią nie przeprosił. Wręcz przeciwnie, był  dumny z tego dzieła, uwaĹźał, Ĺźe jest porĂłwnywalne do zdobycia Bastylii czy  wysadzenia szwedzkiej kolubryny.

- Jest wiele mitĂłw o waszym rozstaniu.

- Bronek chciał być jednym z moich zastępcĂłw, tak teĹź się stało. Pozostali  zastępcy, Tomasz WrĂłblewski i Paweł Fąfara, uzmysłowili mi, Ĺźe zawala  wiele spraw. Poszedłem z nim na piwo i powiedziałem, Ĺźe powinniśmy się  rozstać, ale dajmy sobie jeszcze kilka miesięcy. Jeśli wygra AWS i  zostanie przełamany monopol SLD, będą większe moĹźliwości znalezienia  pracy. Nie był zachwycony, ale przytaknął. AWS wygrała wybory. Na kolegium  redakcyjnym, zgodnie z umową, podziękowałem Bronkowi za wkład, jaki wniĂłsł  w pracę redakcji. Konsternacja. Bronek o naszej rozmowie nie wspomniał  nikomu słowem, czyli, jak mĂłwi młodzieĹź, rĹźnął głupa, ja zostałem  obsadzony w roli niedobrego szefa, ktĂłry nie wiadomo dlaczego wyrzuca  znakomitego redaktora. Później wyrzuciłem z pracy Piotra Skwiecińskiego,  ktĂłry chciał opublikować nieudokumentowany tekst dotyczący słynnej afery  Ĺźelatynowej.

- Wtedy doszło do rozłamu?

- Rzecz polegała na tym, Ĺźe na początku byłem uznawany przez nich za  safandułę, liberalnego poczciwca, ktĂłry zajmuje się głównie piłką noĹźną. A  kiedy zorientowali się, Ĺźe to nie oni będą rządzić redakcją, zaczęli  odchodzić, bo za kaĹźdym razem mieli i mają takie aspiracje, Ĺźeby nią  rządzić. Ale co gorsza, zaczęły się teĹź pomĂłwienia śledczo-tropicielskie.  To miało związek z tym, Ĺźe niektĂłrzy z nich, jak Jacek Łęski, pracowali  wcześniej w UOP. Zaczęła się atmosfera węszenia, podejrzeń, szukania hakĂłw  na ludzi, ktĂłrzy z jakichś względĂłw im się nie podobali. Potem, juĹź w  „Rzeczpospolitej”, Cezary Gmyz z zajadłością polował na prof. Bronisława  Geremka. Szukał na niego hakĂłw w IPN. Było w tym coś chorobliwego. Coraz  częściej przyłapywałem moich młodszych kolegĂłw na róşnego rodzaju  manipulacjach.

- Na przykład?

-  Kiedyś ukazało się w „Życiu” zdjęcie Karola Sawickiego z  charakterystycznym wąsem, dziennikarza wĂłwczas telewizyjnego, pochylonego  nad uchem Edwarda Gierka. Ale ktoś do mnie zadzwonił i powiedział: „Panie  redaktorze, to nie jest całe zdjęcie, mam odbitkę”.. Pokazał mi ją. Na  zdjęciu obok Edwarda Gierka siedział wysoki dostojnik szwedzki, bo to była  rozmowa, w ktĂłrej Karol Sawicki uczestniczył w roli tłumacza. Puszczanie  okrojonego zdjęcia było jawną manipulacją.

- Może pańscy podwładni byli po prostu za młodzi, żeby to rozumieć?

- Kiedy kierowałem „Życiem Warszawy”, dziennikarze, nazywani dziś  prawicowymi publicystami, przychodzili do mnie w większości rzeczywiście  jako młodzi ludzie. Cieszyłem się, Ĺźe oto dorasta pierwsze pokolenie  dziennikarzy w Polsce, ktĂłrzy mają szansę być dziennikarzami niezaleĹźnymi,  ktĂłrzy nie muszą liczyć się z cenzurą. Dziś myślę, Ĺźe spora część z nich  tej szansy nie wykorzystała.

- Zbyt szybko zostali gwiazdami?

- Wystarczyły dwa, trzy artykuły, pokazanie się w telewizji, jakaś audycja  i oni juĹź czuli się tym, co dziś nazywamy celebrytami. Myślę, Ĺźe to część  z nich zdemoralizowało intelektualnie i politycznie. Widomym przejawem tej  demoralizacji były lata IV RP, rządy braci Kaczyńskich. W ich ręce dostała  się większość pośrednio lub bezpośrednio liczących się mediĂłw:  „Rzeczpospolita”, „Wprost” Marka KrĂłla,  „Dziennik”, telewizja publiczna,  radio publiczne, „Gazeta Polska”, a do tego tabloidy. OprĂłcz tego mieli  imperium dyrektora Rydzyka. To był szczyt ich demoralizacji. Uznali, Ĺźe  przejmują rząd dusz, Ĺźe „michnikowszczyzna”, Ĺźeby uĹźyć idiotycznego  określenia Rafała Ziemkiewicza, będzie starta na proch. Uczynili z mediĂłw  oręż propagandy. Wystarczy przypomnieć skandaliczne tytuły: „Doktor  Śmierć”, „Polska Michnika i Rydzyka”. Często ta deprawacja stawała się  udziałem dziennikarzy o nie byle jakim dorobku.

- Kogo ma pan na myśli?

- Piotr Zaremba przyszedł do „Życia” jako młody, zdolny dziennikarz.  Chwilę później Ăłwczesny premier Tadeusz Mazowiecki zapytał mnie: „Kto to  jest ten Piotr Zaremba, pisze bardzo dobre teksty o konstytucji?”.. Mogłem  z dumą powiedzieć: to jest mĂłj dziennikarz, historyk z wykształcenia.  Jednak dziennikarze, ktĂłrzy wcześniej pisali waĹźne i ciekawe teksty, z  biegiem czasu stawali się szermierzami jednej prawdy. Tak teĹź się stało z  Zarembą, ktĂłry przez długi czas pisał: „tak, ale”, „owszem, niemniej  jednak”, a teraz nie ma juĹź Ĺźadnych wątpliwości. Myślę, Ĺźe u części tych  dziennikarzy istnieje mentalna potrzeba posiadania guru, wodza. Dla wielu  kimś takim stał się Jarosław Kaczyński. Pamiętam teksty Zaremby, Ĺźe to  genialny strateg, ktĂłry przewiduje na dziesięć krokĂłw naprzĂłd, czy rĂłwnie  bałwochwalcze teksty braci Karnowskich. Nie ma jednak wątpliwości, Ĺźe  część publicystĂłw prawicowych traktuje Kaczyńskiego jak paranoika i nie  wie za bar­dzo, co z tym począć. Ich dramat polega na tym, Ĺźe zabrnęli za  daleko.

- Tę tęsknotę czuć w dowcipach Zalewskiego i Mazurka..

- To para Ĺźałosnych wesołkĂłw. Ich rubryka satyryczna zamieszczana w  róşnych pismach prezentuje humor na poziomie PRL-owskiej „Karuzeli”. Było  kiedyś takie pismo dla ubogich, słynące z jarmarcznego, często chamskiego,  z gruba ciosanego dowcipu.

- Taki dowcip wynika najczęściej z frustracji.

- Widać to także w grafomańskiej literacko-politycznej prozie
Rafała Ziemkiewicza. Bierze się to stąd, Ĺźe przez moment tacy jak on,  przynajmniej tak im się wydaje, byli władcami umysłów PolakĂłw. Dziś plują  na salon, na Adama Michnika, ale tak naprawdę chcieliby krĂłlować na tych  salonach, a mogą tylko zabierać głos w Ĺźałosnym, nędznym salonie klubu  Ronina z reĹźyserem Grzegorzem Braunem w roli głównej. Tam ciągle pojawiają  się hasła o powstaniu, zrywie, rewolucji.

- I dlatego w końcu wybuchli na trotylu, a z Cezarego Gmyza zrobili  bohatera? –

- Tomek WrĂłblewski, ktĂłry ostrzegał mnie, jak manipulował tekstem Piotr  Skwieciński, powinien przy tekście Gmyza uwaĹźać po dziesięciokroć. Zgubił  go brak czujności, bo ci ludzie w grupie działają jak wataha wilkĂłw.  Potrafią być niesłychanie destrukcyjni.

- Nie dziwię się, że nazywają pana zdrajcą.

- Przyznaję się do tego, Ĺźe w pierwszej połowie lat 90., moĹźe jeszcze  trochę później, byłem nadmiernie radykalny w swoim antykomunizmie.  Wywodziłem się z nurtu opozycji i całe swoje świadome Ĺźycie prĂłbowałem z  komunizmem walczyć. To mnie zbliĹźało do tych młodych ludzi, ktĂłrych  zatrudniałem, choć juĹź wtedy widziałem niedobre tropy.

- Na przykład?

-  Kiedy pojawiała się w redakcji niesprawdzona jeszcze informacja, Ĺźe być  moĹźe ktoś jest agentem, zaczynała się niezdrowa atmosfera nagonki. Ale do  pewnego stopnia te nastroje podzielałem i rozumiałem, bo gdy Aleksander  Kwaśniewski wygrał wybory z Lechem Wałęsą, nie byliśmy w Unii ani w NATO,  ja takĹźe obawiałem się recydywy postkomunizmu. Miałem odwagę publicznie  się do tego przyznać. Zdałem sobie sprawę, Ĺźe nie moĹźna w nieskończoność  widzieć w byłych komunistach partyjniakĂłw. Oni teĹź mają prawo do zmian,  prawo do odnalezienia się w nowej, demokratycznej Polsce. Ale tzw. lud  smoleński, „niepokorni dziennikarze” nie chcą tego przyjąć do wiadomości.  Dla nich Polska ciągle jest pod okupacją. Stąd te niedorzeczne brednie o  potrzebie odzyskania niepodległości. Część z nich to niespełnieni  politycy. Dla nich racja kogoś innego zawsze będzie zdradą..

- Teraz odnajdą się w nowym dwutygodniku braci Karnowskich?

- Będą musieli, bo Ĺźaden przytomny wydawca ich nie zatrudni niezaleĹźnie od  swoich poglądĂłw politycznych. KaĹźdy będzie miał poczucie, Ĺźe przyjmuje na  pokład hordę wilkĂłw, ktĂłra go za jakiś czas zagryzie.



  Violetta Ozminkowski #

Ze strony:
http://tiny.pl/hk8lp

--
stevep
UĹźywam klienta poczty Opera Mail: http://www.opera.com/mail/