WYROK (N 24/86)
z dnia 7 listopada 1986 r.
Zarządzenie, które reguluje rozkład zajęć, tok pracy lub służby w jednostce wojskowej lub oddziale obrony cywilnej, nie może być utożsamiane z rozkazem w rozumieniu art. 290 § 3 k.k., chociażby zarządzenie to nosiło nazwę rozkazu lub było wprowadzone w życie rozkazem.

Przewodniczący: sędzia płk E. Zawiłowski.

Sędziowie: płk E. Olczak, ppłk E. Matwijów (sprawozdawca).

Prokurator Naczelnej Prokuratury Wojskowej: płk P. Tomaszewski.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w dniu 7 listopada 1986 r. na rozprawie sprawy Grzegorza K., skazanego prawomocnie za przestępstwa określone w: a) art. 309 § 1 k.k. w zw. z art. 242 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony PRL na karę I roku pozbawienia wolności, b) art. ! § 1 k.k. w zw. z art. 242 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony PRL na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności i łącznie na karę I roku pozbawienia wolności, które to kary pozbawienia wolności postanowieniem Wojskowego Sądu Garnizonowego w N. z dnia 31 lipca 1986 r. zostały następnie darowane na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 lipca 1986 r. o szczególnym postępowaniu wobec sprawców niektórych przestępstw, z powodu rewizji nadzwyczajnej wniesionej przez Naczelnego Prokuratora Wojskowego na korzyść oskarżonego od wyroku Wojskowego Sądu Garnizonowego w N. z dnia 21 kwietnia 1986 r. i postanowienia tego Sądu z dnia 31 lipca 1986 r., uwzględniając rewizję nadzwyczajną Naczelnego Prokuratora Wojskowego, zmienił zaskarżony wyrok w części dotyczącej skazania Grzegorza K. za przestępstwo określone w art. 309 § 1 k.k. zw. z art. 242 ust. 1 ustawy z dnia 21 lipca 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony PRL przez uniewinnienie go, a w związku z tym uchylił postanowienie Wojskowego Sądu Garnizonowego w N. z dnia 31 lipca 1986 r. w części dotyczącej darowania mu kary wymierzonej za to przestępstwo na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 lipca 1986 r. o szczególnym postępowaniu wobec sprawców niektórych przestępstw (...).

Z uzasadnienia
(...) W rewizji nadzwyczajnej złożonej na korzyść skazanego Naczelny Prokurator Wojskowy zarzucił sądowi pierwszej instancji obrazę przepisów prawa materialnego (art. 387 pkt 1 k.p.k.), polegającą na błędnym zakwalifikowaniu czynu skazanego opisanego w pkt 1 wyroku z art. 309 § 1 k.k., i na tej podstawie domagał się uniewinnienia go od zarzutu popełnienia tego przestępstwa, a także uchylenia postanowienia co do darowania orzeczonej za ten czyn kary pozbawienia wolności.

Po wysłuchaniu przedstawiciela Naczelnej Prokuratury Wojskowej, wnoszącego o uwzględnienie rewizji nadzwyczajnej,

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Rewizja nadzwyczajna jest zasadna. W pełni należy podzielić pogląd rewizji, że oceniając czyn skazanego Grzegorza K., polegający na niewykonywaniu przez niego pracy, na gruncie art. 309 § 1 k.k. sąd pierwszej instancji dopuścił się obrazy prawa materialnego.

Jak wynika z uzasadnienia zaskarżonego wyroku, sąd pierwszej instancji przypisując skazanemu winę w zakresie popełnienia przestępstwa określonego w art. 309 § 1 k.k., zajął stanowisko, iż nie wykonując pracy w ZTB w B., do świadczenia której był on zobowiązany stosownym zarządzeniem, skazany nie wykonał rozkazu komendanta batalionu OC, zarządzenie bowiem regulujące tok jego pracy wydane zostało w formie rozkazu.

Z takim poglądem nie można się zgodzić z następujących względów.

Podstawą do oceny, czy jest rozkazem w rozumieniu art. 309 § 1 k.k. wydane przez przełożonego podwładnemu żołnierzowi ustne lub pisemne konkretne polecenie wymagające określonego działania lub zaniechania ze strony tego ostatniego, są przede wszystkim przepisy regulaminu służby wewnętrznej Sił Zbrojnych PRL.

Z pkt 41 i następnych tego regulaminu wynika, że rozkazem jest polecenie wydane przez przełożonego podwładnemu do bezpośredniego wykonania (por. również pkt 33 regulaminu Służby Wewnętrznej Oddziałów OC w OHP).

Skoro tak, to nie można - zdaniem Sądu Najwyższego - zarządzenia, które reguluje rozkład zajęć, tok pracy czy służby w określonej jednostce, utożsamiać z rozkazem w rozumieniu cytowanego pkt 41 regulaminu czy też art. 290 § 3 k.k., choćby nosiło ono nazwę rozkazu lub było wprowadzone w życie rozkazem, jak to zdarzyło się w niniejszej sprawie, gdyż nie odpowiada ono takim celom rozkazu, o jakich mowa w tych przepisach.

W świetle przedstawionego poglądu należało podzielić stanowisko skarżącego zawarte w rewizji nadzwyczajnej, że w zachowaniu skazanego, polegającym na niepodejmowaniu pracy w ZBT w N. w wyszczególnionych w opisie czynu dniach, nakazanej mu zarządzeniem wydanym w formie rozkazu dziennego komendanta batalionu, nie można dopatrzyć się znamion przestępstwa określonego w art. 309 § 1 k.k.

W tej sytuacji, mając na uwadze przytoczone powyżej argumenty, należało skazanego uniewinnić od zarzutu popełnienia przypisanego mu przestępstwa określonego w art. 309 § 1 k.k., a w konsekwencji takiego rozstrzygnięcia - uchylić postanowienie sądu pierwszej instancji w kwestii darowania mu orzeczonej za ten czyn kary pozbawienia wolności (...).

http://prawo.legeo.pl/prawo/n-24-86/

boukun