Tusk skłamał mówiąc, że projekt zmian w ustawie o NBP powstał szybciej niż słynna rozmowa Belki i Sienkiewicza


Bartłomiej Sienkiewicz (szef MSW) i Marek Belka (prezes NBP) odbyli słynną rozmowę, podczas której dobili targu w kwestii pomocy banku centralnego dla rządu PO w lipcu 2013 roku. Premier Tusk na wczorajszej konferencji stwierdził, że gdy panowie rozmawiali, projekt zmian w ustawie o NBP już dawno był procedowany. Okazuje się, że znowu skłamał.


Rządowe Centrum Legislacji (RCL) opublikowało pierwszą wersję zmian w ustawie o NBP 14 sierpnia 2013 roku. Problem w tym, że nie zawierała ona nic z tego, o czym rozmawiali Belka i Sienkiewicz. Wychodzi więc na to, że premier Tusk znowu okłamał opinie publiczną. Warto jednak prześledzić sekwencję dalszych wydarzeń w kwestii zmian w ustawie o NBP. 20 sierpnia 2013 media po raz pierwszy obiega informacja, że Rostowski miałby podać się do dymisji. Kilkanaście dni później - 2 września - NBP pisze pismo z uwagami do projektu ustawy o zmianach w ustawie o NBP opublikowanego na stronach RCL 14 sierpnia. Dopiero w tym miejscu po raz pierwszy pojawia się oficjalnie postulat Belki, który był dyskutowany z Sienkiewiczem w knajpie u Sowy. 20 listopada 2013 Rostowski podaje się do dymisji. Dwa dni później do projektu zmian w ustawie o NBP zostają naniesione postulaty Belki. Warto podkreślić, że nowa wersja projektu (z radykalnymi zmianami uwzględniającymi żądania Belki) nie była już kierowana do konsultacji, bowiem wszystkie one odbyły się znacznie wcześniej (zanim wprowadzono do niego postulaty prezesa NBP). "Deal" do jakiego doszło między Belką, a Sienkiewiczem jest zatem realizowany, a jego ostateczna finalizacja ma nastąpić... dzisiaj. Dzisiaj bowiem ma dojść do posiedzenia rządu, podczas którego projekt zmian w ustawie o NBP ma być uchwalony i przekazany do Sejmu celem przegłosowania.

Przychodzi Belka do Sienkiewicza...

Mam wrażenie, że nie doceniamy długofalowego znaczenia tej rozmowy, ale co ja tam wiem...

Wczoraj premier zbył rozmowę Belka-Sienkiewicz zapewnieniem, że gdy panowie rozmawiali o projekcie ustawy, był on już znany i procedowany, więc o żadnych dealach nie może być mowy. Sprawdziłam.

Lipiec 2013. Sienkiewicz rozmawia z Belką w knajpie u Sowy. Według oficjalnej wersji, inicjatorem spotkania był Belka, potwierdzałby to zresztą fragment rozmowy, w którym towarzyszący Belce Cytrycki mówi, że on płaci.

14 sierpnia 2013. Pojawia się pierwsza, "rostowska" wersja założeń do omawianej w knajpie ustawy.

Wersja "rostowska"

16 sierpnia 2013. Ministerstwo Finansów rozsyła projekt założeń do konsultacji, pismo z projektem oficjalnie trafia do NBP.

20 sierpnia 2013. "Newsweek" informuje o dymisji Rostowskiego. "Minister Rostowski nie złożył żadnej dymisji. Plotki czy nagonka?" - pyta na twitterze premier.

2 września 2013. Narodowy Bank Polski pisze pismo z uwagami do projektu "rostowskiego".

Uwagi NBP

20 listopada 2013. Dymisja Rostowskiego.

21 listopada 2013. Nominacja Szczurka.

22 listopada 2013. Ministerstwo Finansów przygotowuje nowy projekt założeń.

Wersja "szczurkowa"

Wersja druga projektu zalożeń różni się od pierwszej, między innymi, całym nowym rozdziałem dotyczącym "sformalizowanego wyodrębnienia instrumentów na rzecz zapewnienia stabilności krajowego systemu finansowego od instrumentów polityki pieniężnej". Ten fragment projektu jest w całości "wyjęty" z pisma z uwagami NBP. Poniżej porównanie.

Postulaty NBP

Postulaty NBP uwzględnione w "szczurkowej" wersji ustawy

Jeśli chcemy zrozumieć znaczenie negocjacji Belka-Sienkiewicz, trzeba sie wgryźć w znaczenie zmian skutecznie wrzuconych do projektu założeń między wersją "rostowską" a "szczurkową". To tylko założenia do ustawy, trzeba więc umieć sobie wyobrazić do wprowadzenia jakich zmian w docelowej ustawie - jak już dojdzie do przekładania założeń na ustawę - mogą się przydać przyjęte w "belkowym" kształcie założenia.

Nie będę udawać, że się na tym znam, ale pierwsza z brzegu rzecz. Belka proponował (a Szczurek wpisał do założeń) "umieszczenie odrębnego przepisu wskazującego na możliwość udzielania przez NBP kredytów w celach stabilnościowych bankom oraz innym podmiotom objętym nadzorem KNF". Według obowiązującej dzisiaj ustawy o NBP, bank centralny "może udzielać bankom kredytu refinansowego w złotych w celu uzupełnienia ich zasobów pieniężnych". Jeśli dobrze rozumiem intencję, zmiany znacząco rozszerzyłyby możliwości kredytowe NBP, nie tylko jeśli chodzi o rodzaj kredytów, ale przede wszystkim o podmioty jakim można będzie ich udzielać. Wspomniane "podmioty objęte nadzorem KNF" to nie tylko banki ale też fundusze emerytalne, ubezpieczyciele, SKOKi, fundusze inwestycyjne i inne instytucje rynku finansowego.

Jak bardzo istotna to jest zmiana? Na jakie ustawowe zapisy może się przełożyć? Jak zmienią się możliwości interwencji NBP i faktycznego wspierania polityki rządu przez bank centralny? Nie mam pojęcia ale zmiana na chłopski rozum nie wydaje mi się językowo-techniczna. Więc jeśli czarno na białym widać, że w projekcie pojawiła się wrzutka, że pojawiła się po knajpianych pozaproceduralnych negocjacjach prezesa, który ma obowiązek nie mieszać się do polityki, z ministrem, który nie ma wiele wspólnego z rynkiem finansowym, to chyba nie jest tak, że nic się nie stało.

Kończąc swoje rozwaĹźania ignorantki, zwracam uwagę na to, Ĺźe razem z głośnym projektem załoĹźeń do ustawy o NBP, do procedowania wraca projekt ustawy o nadzorze makroostroĹźnościowym. Tej samej, w ktĂłrej zapisano Radę ds. Ryzyka Systemowego, blokowaną podobno przez Rostowskiego, ktĂłry - według Belki -  "ma za małego ch.." i nie chciał zgodzić się na powołanie Rady,  w ktĂłrej byłby zastępcą Belki.