Już wkrótce Polacy będą mogli poznać żydowskie księgi z innych źródeł
niż peerelowskie broszurki antysemickie...

***

Wkrótce w księgarniach pojawi się niezwykła książka. Tłumaczenie
Talmudu na język polski.

Jest dziś 18 września (ostatni dzień miesiąca elul). Myślę, że jest to
jest w pewien sposób symboliczne, że rozmawiamy o wydaniu obszernych
rozdziałów Talmudu Babilońskiego w języku polskim właśnie w Erew Rosz
Haszana, czyli w przeddzień żydowskiego Nowego Roku 5770. To, co
dzieje się w Rosz Haszana, symbolizuje bowiem przeznaczenie na cały
następny rok. Fakt, że zbliżamy się do zakończenia projektu, który
zaprezentuje po raz pierwszy polskiemu czytelnikowi część Talmudu w
szczególnym, dotąd niedostępnym kształcie, jest naprawdę bardzo
znaczący. Wydaje mi się, że ten projekt świadczy w szczególny sposób o
kontynuacji obecności Żydów w Polsce, bo społeczność żydowska istnieje
naprawdę tylko tam, gdzie naucza się Talmudu.

Na czym polega wyjątkowość tego projektu wydawniczego?

Wyjątkowość będzie w tym, że nie są to jakieś "złote myśli Talmudu"
lub "mądrości Talmudu", ani że nie są to fragmenty agadyczne, to
znaczy opowieści, które Talmud przytacza, aby coś zilustrować. Będą to
trzy rozdziały, w całości - nie tylko, że nic nie zostanie w nich
pominięte, ale tekst będzie opatrzony szczegółowymi objaśnieniami,
uzupełniony odnośnikami, diagramami i słownikiem. Celem ma być
przedstawienie w języku polskim tego, co jest unikalnym sposobem
talmudycznego myślenia. Talmud jest bowiem dialogiem - rozmową zarówno
indywidualnych mędrców, jak i ksiąg, do których oni się odwołują.
Gemara udziela odpowiedzi na postawione pytania. Każda odpowiedź
traktowana jest na początku jako hipoteza, a więc podlega
wszechstronnej analizie, nim zostanie zaakceptowana lub odrzucona, aby
szukać innej, zbliżającej się bardziej do celu. Pojawiają się kolejne
propozycje, następne pytania, kolejne ich podważenia i następne
odpowiedzi, wymagające dowodów. To wszystko prezentuje
charakterystyczny i wyjątkowy tok myślenia, z którym polski czytelnik
nie miał okazji się zetknąć.

Czyli chodzi tu o prezentację metody dochodzenia do prawnych
rozwiązań. Talmudyczne ustalenia stały się przecież podstawą halachy -
żydowskiego prawa religijnego, a ono podstawą nomokracji, czyli
ustroju opartego na przestrzeganiu prawa. Na początku jest jednak
właśnie logiczne i twórcze myślenie - myślenie talmudyczne?

Tak. Forma Talmudu jest jego treścią. To bardzo ważne, aby ze
świadomością tego faktu przystępować do lektury, bo same zagadnienia
religijne zainteresują przede wszystkim religijnych Żydów, natomiast
mądrość Talmudu zawarta jest także w jego myślowej konstrukcji. Gemary
układają się w ciąg logicznych wniosków i ich kompozycja jest równie
ważna, jak przedmiot analizy. Talmud bada każdy problem ze wszystkich
stron, nigdy nie uznając pierwszego rozwiązania za wystarczające,
nawet gdy sprawia ono takie wrażenie. Nieustannie podważa swoje własne
tezy. W dążeniu do precyzyjnej interpretacji słów Tory Pisanej,
żadnego autorytetu nie uznaje za ostateczny. Uwzględnia różne
okoliczności, ogarnia wzrokiem wypowiadających się mędrców konteksty i
informacje sprawiające wrażenie odległych, aby dotrzeć do prawdy.
Celem jest wyprowadzenie halachy (prawa religijnego) - i ten cel jest
ostatecznie bardzo precyzyjnie osiągany.

I to wszystko będzie można zobaczyć w książce? Jak wnikliwa będzie
musiała być więc jej lektura? Podstawowa rzeczą, która daje się
najsilniej zaobserwować w lekturze Talmudu, jest niezwykła "gęstość"
tekstu. Musi zostać dokonany natychmiastowy wybór: czy chcemy do
pewnego stopnia biernie odczytywać tylko słowa i zdania, czy też
chcemy uważnie i aktywnie śledzić bardzo skomplikowany tok myśli,
który dotyczy pojęć z odległego nam świata.

Jednym z błędów, który ludzie popełniają wobec Talmudu, jest
przekonanie, że Talmud to po prostu książka. Talmud to znacznie
więcej. To Ustna Tora, tradycja, sposób myślenia. To nie jest tak, że
mogę usiąść i po prostu przeczytać Talmud. I to z wielu powodów.. Nie
chcę wchodzić w szczegóły, będą lepsze okazje, aby porozmawiać szerzej
na ten temat. Wystarczy powiedzieć, że na pełne prześledzenie całości
np. ostatniego rozdziału (z traktatu Bawa Kama) potrzebny jest
zazwyczaj w jesziwie rok studiów. To nie jest po prostu tekst; to jest
żydowska tradycja, która zawsze istniała w odczytywaniu Tory Pisanej.
Myślę, że wiele spraw i wiele interpretacji i tak przeniknęło już z
Talmudu do tłumaczenia Tory Pardes Lauder (pięć tomów, opublikowanych
przez nas w latach 2001-2006), ale tu po raz pierwszy będzie widać,
dlaczego na przykład w Paraszat Miszpatim (Ks. Wyjścia 21:1-24:18)
były zastosowane pewne translatorskie rozwiązania. Poprzednio
czytelnik musiał wierzyć, że są one z Tory Ustnej. Tutaj zobaczy, że
tak naprawdę jest.

W tomie znajdą się trzy rozdziały z trzech traktatów talmudycznych:
Berachot, Kiduszin i Bawa Kama. Dlaczego właśnie z tych trzech?

Talmud bazuje na Misznie. Miszna ma sześć porządków (sedarim), z czego
dwa ostatnie dotyczą zagadnień Świątyni, która już nie istnieje od 2
tysięcy lat. Pierwszy porządek Miszny - Zeraim (Nasiona) dotyczy spraw
Erec Jisrael (Ziemi Izraela), zagadnień uprawy roli. Traktat Berachot,
który wybraliśmy jako jeden z trzech, umieszczony jest w Zeraim, aby
podkreślić, że wszelkie działanie człowieka odbywa się w relacji do
Boga, który jest Stwórcą i Władcą natury. Rozdział drugi z tego
traktatu, który zamieszczamy w całości, omawia zagadnienia związane z
Szema - podstawową modlitwą, którą każdy religijny Żyd odmawia dwa
razy dziennie przez całe życie. Natomiast porządkowi drugiemu,
trzeciemu i czwartemu: Moed - dotyczącemu świąt, Naszim - kobiet i
Nezikin - wyrządzonych szkód - odpowiadają traktaty, które w jesziwach
są nauczane stale, by tak powiedzieć - na okrągło. Zawsze studiuje się
i naucza jednego z tych trzech, w cyklu trzyletnim. Dlatego też
wybranie dwóch z tych właśnie porządków ukazuje różnorodność stylu
nauki i sposobu prezentacji różnych zagadnień prawnych.

Na przykład obiektem zainteresowania ostatniego rozdziału - rozdziału
otwierającego traktat Bawa Kama - jest prawo cywilne, ustalające
relacje międzyludzkie. Tiferet Jisrael stwierdza, że do analizowania
tych problemów potrzeba niezwykłego intelektualnego zaangażowania,
żelaznej logiki oraz umiejętności wyszukiwania analogii pomiędzy
przypadkami. Dlatego staje się ono znakomitym ćwiczeniem na drodze ku
mądrości.

Co będzie ważne dla polskiego czytelnika w publikowanym tomie? Mówiąc
o polskim czytelniku, nie mam na myśli żydowskiego, religijnego
czytelnika, który posługuje się językiem polskim i będzie Talmudem
zainteresowany najbardziej, bo takich czytelników jest w Polsce
stosunkowo mało. Znaczne zainteresowanie Talmudem może być wśród
ludzi, którzy nie są Żydami. Co będzie najistotniejsze dla nich?

Jestem bardzo podekscytowany tym, że Talmud ukaże się w języku
polskim. Dlatego, że nie ma to precedensu i że w wyjątkowy sposób
ukaże bogactwo judaizmu. Zapoznanie się z Talmudem pozwoli
czytelnikowi zobaczyć najbardziej autentyczny judaizm. I choć w żadnym
sensie nie będzie to lekka i łatwa lektura, stworzy to dla wielu
szansę na uświadomienie sobie głębokości i powagi judaizmu.

Stowarzyszenie Pardes zawsze próbowało prezentować judaizm taki, jaki
jest. Oznacza to, że książki przez nas publikowane nie są książkami o
judaizmie, ale to jest sam judaizm. Rzecz jasna, nie są one
przeznaczone dla każdego, ale z kolei są niezastąpione dla tych,
którzy chcą się z judaizmem poważnie, dogłębnie zapoznać. Tych ludzi
nie brakuje wśród czytelników polskich. Wszystkie nasze książki
adresowane były zawsze do czytelnika, który nie chce zadowolić się
wiedzą powierzchowną. Myślę, że to jest właściwa strategia wydawnicza,
chociaż na pierwszy rzut oka się wydaje, że ogranicza ona krąg
zainteresowanych. Jestem przekonany, że ludzie w Polsce od dawna chcą
wiedzieć, także z powodów historycznych, kim naprawdę byli i są Żydzi,
czym jest żydowskość, żydostwo - a to nie jest możliwe bez wnikliwego
poznania judaizmu. Przychodzimy z dziełami, które prezentują to, czym
jest żydowska myśl. Talmud jest szczytem tej myśli - Himalajami
judaizmu. Nie każdy może się wspiąć na te góry, nie każdy jest gotów
do takiej drogi, ale każdy może patrzeć na nie z szacunkiem i
podziwem.

http://fzp.net.pl/614.html

Użytkownik "Tzva Adonai" <tzva.adonai@yahoo.com> napisał w wiadomości
news:ea01efb9-2648-48eb-b4ef-e57eb0321d40f33g2000vbm.googlegroups.com...
Już wkrótce Polacy będą mogli poznać żydowskie księgi z innych źródeł
niż peerelowskie broszurki antysemickie...

***

Wkrótce w księgarniach pojawi się niezwykła książka. Tłumaczenie
Talmudu na język polski.

-- -

Extra!
Ciekawe, czy wydrukali ją na miękkim papierze?


sofu

Już wkrótce Polacy będą mogli poznać żydowskie księgi z innych źródeł
niż peerelowskie broszurki antysemickie...

***

Wkrótce w księgarniach pojawi się niezwykła książka. Tłumaczenie
Talmudu na język polski.

-- -

Extra!
Ciekawe, czy wydrukali ją na miękkim papierze?

Wylacznie! Beda ja dodawali do Gazety Wyborczej.

R.

Użytkownik "Tzva Adonai" <tzva.adonai@yahoo.com> napisał w wiadomości news:ea01efb9-2648-48eb-b4ef-e57eb0321d40f33g2000vbm.googlegroups.com...
Już wkrótce Polacy będą mogli poznać żydowskie księgi z innych źródeł
niż peerelowskie broszurki antysemickie...

***

Wkrótce w księgarniach pojawi się niezwykła książka. Tłumaczenie
Talmudu na język polski.

-- -- -- -- -- -- -- -

Czy to taki żydowski "Mein Kampf" ?
 bolek