Data: 2011-01-12 10:29:04 | |
Autor: sofu | |
Troche o torach kolejowych i nie tylko. | |
Panuje opinia, ze cały świat ma jednakowy rozstaw torów kolejowych, a jedynie Rosja ma swój własny szerszy rozstaw.
Mysle że warto zapoznac sie z tym jak to wyglada naprawdę. http://pl.wikipedia.org/wiki/Rozstaw_szyn Są tam przedstawione rozstawy szyn kolei (wąsko i szeroko-torowej) i tramwajów Ciekawostka jest to, że hitlerowski Niemcy chciały "po zwyciestwie" budować koleje o rozstawie torów 3000 mm! Takie dwustronne torowisko musiałomy zajmować szerokość okolo 10 m albo więcej? Planowano też jeszcze szersze tory 4000 i 6500 mm! Było to zgodne z mega koncepcjami Hitlera i jego gigantomanii. Ale tez pewnie miało jakies uzasadnienie? Na takich torach można byłoby przewozić naprawde wielkie gabarytowo i ciężkie rzeczy w germanskim imperium. No, ale jakby się miało odpowiednią "przestrzeń życiową" to nie problem. -- Rozstaw szyn Rozstaw szyn, inaczej prześwit toru, rozstaw toru - odległość między wewnętrznymi powierzchniami główek szyn w torze kolejowym. Oprócz rozstawu normalnego, 1435 mm, istnieje kilka podstawowych rozstawów stosowanych w różnych państwach na liniach kolei sieci krajowej: 1000 mm, 1067 mm, 1520 mm, 1600 mm, 1668 mm, 1676 mm. Niejednokrotnie konieczność prowadzenia pociągów różnych rozstawów tą samą trasą spowodowało budowę torów trój- lub czteroszynowych (w splocie). Splot trójszynowy stosować można tam, gdzie różnica rozstawu jest na tyle duża, by dało się umieścić dwie szyny obok siebie. Istnieje pewna tolerancja, z którą pociągi jednego rozstawu mogą korzystać z toru innego rozstawu. Na przykład tor o prześwicie 1520 mm jest praktycznie kompatybilny z torem 1524 mm (ruch między Rosją i Finlandią odbywa się bez zmiany rozstawu kół). Różnica mogła być jeszcze większa: w USA pociągi rozstawu 1435 mm mogły używać torów o prześwicie 1448 mm. Przy odpowiednio szerokich obręczach kół mogły też używać toru 1473 mm. a.. 600 mm - wiele kolei w Polsce, w szczególności koleje leśne i przemysłowe, m.in. nadal eksploatowana kolejka turystyczna Maltanka w Poznaniu, Kolej Wąskotorowa Rogów - Rawa - Biała (rozstaw pierwotny); b.. 610 mm - Darjeeling Himalayan Rly., 1879; także inne koleje w Indiach; c.. 750 mm - Waldenburgerbahn pod Liestal, Szwajcaria, wiele kolei w Polsce, np. 1880; Koszalińskie Koleje Wąskotorowe (przed przekuciem), kolej Przeworsk - Dynów (Przeworska Kolej Dojazdowa, rozstaw obecny), Kolej Wąskotorowa Rogów - Rawa - Biała (rozstaw obecny); d.. 760 mm a.. tzw. "bośniacki", rozstaw popularny w Austro-Węgrzech (m.in. 1904 Przeworska Kolej Dojazdowa - rozstaw pierwotny), Bieszczadzka Kolej Leśna (przed przekuciem), Jindřichohradecké místní dráhy w Czechach), 1910-70 tramwaj w Dubrowniku; b.. pojawia się również w 1869 w Afryce południowej jako jeden z dwóch pierwotnych rozstawów przed adaptacją "rozstawu przylądkowego" jako standardowego dla sieci krajowej; a.. 762 mm - liczne linie, m.in.: a.. kolej FC Antofagasta a Bolivia w l. 1883-1928 ; b.. tramwaje w Port-au-Prince (Haiti, 1878-1932); c.. Indie: Kalka-Shimla Rly., 1903; d.. tramwaje w Pusanie (Korea, 1910-1933); a.. 785 mm - Górnośląska Kolej Wąskotorowa, pierwotnie także tramwaje w regionie górnośląskim (1894-1951); b.. 800 mm - Kolejka Wilanowska 1892, także inne kolejki dojazdowe pod Warszawą; c.. 891 mm - wiele kolei prywatnych w Szwecji; zachowana Roslagsbanan pod Sztokholmem (3 stopy szwedzkie); d.. 900 mm - tramwaje w Krakowie (niezachowane), Lizbonie i Linzu; e.. 914 mm a.. pojedyncze linie w USA, m.in. Durango & Silverton Narrow Gauge RR (1882); b.. dominujący rozstaw irlandzkich kolejek wąskotorowych; c.. wiele linii w Andach i Ameryce Środkowej; a.. 925 mm - tramwaje w Saskiej Kamienicy, do 1988; b.. 950 mm - kolejki dojazdowe we Włoszech, m.in. Circumvesuviana; Rozstawy średnie Kategoria wyróżniana w krajach, gdzie rozstawy z tego przedziału są podstawowe na sieci krajowej; w Polsce grupę tę włącza się do "torów wąskich". a.. 1000 mm - tzw. "metrowy", wiele kolei i tramwajów na całym świecie, m.in.: a.. Czechy: koleje linowo-terenowe w Karlowych Warach; b.. Hiszpania, koleje wąskotorowe: od 1852; c.. Brazylia, EF Leopoldina pod Rio de Janeiro, 1853; d.. Indie, kolej Delhi - Farukh Nagar; w XX w. duża sieć w Bengalu Wschodnim; e.. Argentyna: kolej Cordoba - Tucuman, 1873; tzw. "trocha angosta"; f.. Malaje, od 1885; g.. koleje w Boliwii; h.. Kenia, Uganda: Uganda Rly., 1896; i.. cała sieć kolejowa Madagaskaru (854km); j.. Polska: wąskotorówki na Pomorzu Zachodnim, liczne sieci tramwajowe (Toruń, Łódź, Elbląg, Grudziądz i Bydgoszcz); k.. Słowacja: Tatrzańskie Koleje Elektryczne, kolej zębata Szczyrba - Szczyrbskie Jezioro; l.. Ukraina: lwowskie tramwaje. a.. 1009 mm - tramwaje w Sofii; b.. 1050 mm - Palestyna, Arabia: Kolej Hedjaz 1908; także inne koleje regionu; c.. 1067 mm - tzw. "przylądkowy": a.. niepotwierdzone zastosowanie - Rosja, kolej kopalniana na Ałtaju, 1806; b.. Australia, Queensland, linia Ipswich - Grandchester 1865; c.. Japonia, linia Tokio - Jokohama, 1872; większość torów kolei japońskich d.. San Francisco, tramwaje linowe, 1873; e.. Kraj Przylądkowy i Natal: od 1874 rozstaw standardowy na sieci południowoafrykańskiej; konwersja kolei z toru normalnego i 760 mm; a.. 1101 mm - Szwecja, Fryckstads Järnväg, 1849; b.. 1106 mm - kolej konna Budziejowice - Linz 1827 (3? stopy austriackiej); c.. 1219 mm - tramwaje w Bradford 1884, Glasgow Subway 1896 (4 stopy brytyjskie); d.. 1372 mm - tzw. "szkocki" (4 stopy bryt. 6 cali): a.. pierwotnie wiele kolei w Szkocji, m.in. Ardrossan & Johnstone Rly., 1810; b.. Japonia, tramwaje tokijskie (zachowane dwie linie), Keio Dentetsu, jedna linia metra; Rozstaw normalnotorowy[1] [edytuj] a.. 1435 mm (4 stopy bryt. 8? cala) - tzw. "stephensonowski" albo normalny[2]: Anglia, kolej Stockton & Darlington Rly. (1825); potem wiele kolei i tramwajów na całym świecie; o przyjęciu tego rozstawu jako standardowego zadecydowała zapewne jego popularność w krajach, gdzie kolej rozwinęła się najwcześniej: Wlk. Brytanii, Niemczech, Francji, północno-wschodnich Stanach Zjednoczonych. Rozstaw normalny jest również zastosowany na większości polskiej sieci kolejowej. Rozstawy szerokotorowe[1] [edytuj] a.. 1445 mm a.. tramwaje w Mediolanie, Turynie i Rzymie; b.. metro w Madrycie; a.. 1448 mm - tzw. "pensylwański": typowy dla Pennsylvania RR w USA; używały go pociągi normalnotorowe; po 1886 stopniowa konwersja na rozstaw normalny; b.. 1450 mm - tramwaje w Dreźnie; c.. 1458 mm - tramwaje w Lipsku; d.. 1473 mm - dawny popularny rozstaw torów w stanach Ohio i New Jersey (lata 30. i 40. XIX wieku), które były zbudowane z szyn drewnianych z żelaznym okuciem powierzchni jezdnej; tzw. "Ohio broad gauge"; e.. 1495 mm - tramwaje w Toronto; potem także metro w Toronto; f.. 1520 mm - tzw. "rosyjski" (nowy), standardowy dla krajów byłego ZSRR; g.. 1524 mm - tzw. "rosyjski" (stary): a.. USA: wiele kolei w stanach południowych w połowie XIX w. (5 stóp brytyjskich); konwersja większości na 1448 mm w 1886; b.. Rosja, ???????????? ?.?., przed 1851; tramwaje warszawskie do 1947; nadal standardowy w Finlandii i w Estonii; a.. 1575 mm - Irlandia, Dublin & Drogheda Rly., rozstaw pierwotny; b.. 1581 mm - tzw. "pensylwański rozstaw tramwajowy": obecnie tramwaje w Filadelfii i Pittsburgu (5 stóp bryt. 2? cala); c.. 1588 mm - tramwaje w Nowym Orleanie; d.. 1600 mm - tzw. "irlandzki": a.. Irlandia, wprowadzony zaleceniem z 1845; b.. Australia, Wiktoria: kolej Melbourne & Hobson's Bay Rly., 1854; c.. Brazylia, Sao Paulo Railway, 1867; a.. 1638 mm - tramwaje w Baltimore; b.. 1664 mm - pierwotny rozstaw kolei portugalskich (5 stóp portugalskich); c.. 1668 mm - wspólny rozstaw "iberyjski"; obowiązujący standard sieci Hiszpanii i Portugalii; d.. 1672 mm - kolej Barcelona - Mataró, Katalonia, 1848 (6 stóp katalońskich); pierwotnie podstawowy na sieci hiszpańskiej; e.. 1676 mm - tzw. "brytyjski rozstaw kolonialny" (5? stopy brytyjskiej): a.. Kanada, Champlain & St. Lawrence RR, 1836; później podstawowy w Kanadzie do 1870; następnie przejście na tor normalny dla integracji z kolejami USA; b.. Indie, Great Indian Peninsular Rly. linia Bombaj - Thana, 1853; tzw. "broad gauge"; c.. Argentyna, kolej Parque - Floresta, 1857; tzw. "trocha ancha"; d.. USA, San Francisco: kolej BART 1972; a.. 1825 mm - Rosja, kolej ?????????????? ?.?., tor pierwotny, 1836; b.. 1880 mm - Irlandia, Ulster Rly., rozstaw pierwotny; c.. 1945 mm - Holandia, kolej HSM, 1839-66; d.. 2000 mm - Szkocja, CairnGorm e.. 2140 mm - tzw. "Brunel gauge", Anglia, kolej Great Western Rly., 1838-92; f.. 3000 mm (także 4000 mm i 6500 mm) - tak zwana "Breitspur" - kolej planowana w czasach Trzeciej Rzeszy. |
|
Data: 2011-01-12 16:55:18 | |
Autor: u2 | |
Troche o torach kolejowych i nie tylko. | |
W dniu 2011-01-12 10:29, sofu pisze:
Ciekawostka jest to, Âże hitlerowski Niemcy chciaÂły "po zwyciestwie" budowaĂŚ koleje o rozstawie torĂłw 3000 mm! W ogĂłle ci szkopy to na gĹowÄ upadli. Wystarczy popatrzeÄ na ich drogi na Mazurach pokrÄcone, zaroĹniÄte drzewami, a wszystko to z powodu panicznego lÄku przed atakiem :) |
|