Szymon R. pisze:

Witajcie!

Przymierzam się (w końcu ;) ) do zakupu busoli.

Nie mniej dowiedziałem się także, że co poniektóre modele lubią się gubić.

Jeśli są na sznureczku, to się nie gubią :-)

Pozdrawiam
Wojtek
PS. A więc najważniejsze - sznureczek!

Mnie też nie udało się jeszcze zgubić busoli.
Mam 'radziecką'  fabrycznie wyposażoną w taśmę.




--

Może komuś się przyda ta 'wiedza' - fragment napisanego
kiedyś artykułu:

Kula ziemska jest gigantycznym, chociaż słabym magnesem a jej bieguny magnetyczne nie pokrywają się z biegunami geograficznymi. Magnetyczny biegun północny leży na półwyspie Boothia na wschód od ziemi Baffina, około 2000 km od północnego bieguna geograficznego. Magnetyczny biegun południowy znajduje się w połowie drogi pomiędzy biegunem geograficznym a Australią. Żeby skomplikować i tak trudną sytuację, linie sił ziemskiego pola magnetycznego są zdeformowane przez wiatr słoneczny. Te deformacje są silnie zróżnicowane na powierzchni kuli ziemskiej i powodują, że kierunek północny wskazywany przez kompas różni się od kierunku północy geograficznej o kilka stopni na wschód lub zachód. To zjawisko nazywane jest deklinacją magnetyczną. Wędrując po polskich górach możemy się zrelaksować, tutaj deklinacja wynosi 0º.
Najważniejszym elementem kompasu jest oczywiście igła magnetyczna, która ustawia się równolegle do linii sił pola magnetycznego. Koniec igły pokazujący północ jest na ogół pomalowany na czerwono i często zaopatrzony w fosforyzującą kropkę ułatwiającą określenie kierunku w ciemności. Igła zawieszona jest na precyzyjnym łożysku pozwalającym na swobodny obrót w płaszczyźnie poziomej. Opory obrotu igły powinny być minimalne aby kompas był dokładny, dlatego łożyska często wykonane są z szafiru. Mało który użytkownik wie, że produkowane są kompasy dla półkuli północnej i południowej, o odmiennie wyważonej igle. Chodzi o to, żeby igła kompasu obracała się idealnie w płaszczyźnie poziomej, wtedy opór na łożysku jest najmniejszy a co za tym idzie odczyt kierunku jest dokładny. Na półkuli północnej, północny koniec igły jest przez pole magnetyczne ściągany w dół powodując mniej dokładne odczyty. Na półkuli południowej, południowy koniec igły opada w dół. W kompasach dobrych firm jest stosowany system Global Needle, który umożliwia stosowanie jednego kompasu na obu półkulach. W tym rozwiązaniu igła kompasu, oprócz swobodnego obrotu, może się wahać w płaszczyźnie pionowej niezależnie od zawieszenia na łożysku.
Igła kompasu umieszczona jest w przezroczystym, okrągłym pudełku. Aby zapewnić tłumienie drgań igły i większą precyzję wskazań, pudełko jest często wypełnione nie zamarzającym płynem.  Płyn ten chroni rĂłwnieĹź delikatne łoĹźysko przed uszkodzeniem podczas przenoszenia kompasu. Posługując się kompasem w niskich temperaturach lub na duĹźych wysokościach moĹźemy zauwaĹźyć, Ĺźe w płynie pojawią się małe bąbelki, ktĂłre powstają w wyniku róşnych współczynnikĂłw rozszerzalności termicznej płynu i obudowy kompasu oraz zmian ciśnienia otoczenia. Te pęcherzyki nie wpływają ujemnie na dokładność pomiarĂłw i powinny zniknąć w temperaturze pokojowej. Kompasy bez płynu tłumiącego wyposaĹźone są często w blokadę ruchu igły magnetycznej na czas transportu.
Obrotowy pierścień azymutowy wyskalowany jest najczęściej co 2 stopnie i obejmuje pełny kąt 360º oraz posiada oznaczenia stron świata. Bardzo dokładne kompasy z odczytem pryzmatycznym dają możliwość określenia azymutu z dokładnością do 0,5º. Dla osób nawigujących w terenie, gdzie deklinacja magnetyczna istotnie wpływa na określenie północy, przydatny będzie kompas z dodatkową skalą umieszczoną wewnątrz pierścienia azymutowego, pozwalającą łatwo wprowadzić poprawkę deklinacji. Głęboko karbowany bok pierścienia azymutowego ułatwi operowanie kompasem w rękawiczkach.
Droższe modele kompasów wyposażone są w lusterko i celownik do namierzania azymutu punktu topograficznego. Odpowiednio ustawione lusterko pozwala trzymać kompas na wysokości oczu celując przez ‘muszkę’ i ‘szczerbinkę’ na odległy wierzchołek jednocześnie dokonywać odczytu azymutu. A dodatkowo lusterko przyda się panom podczas golenia.
Kompasy przeznaczone do pracy z mapą mają na ogół prostokątną podstawę z przezroczystego tworzywa na której znajdują się nadrukowane różne skale i siatki. Od zwykłej linijki, skal odległości dla różnych skal map po siatki ułatwiające określenie pozycji przy pomocy współrzędnych geograficznych. Mała lupka ułatwia odczytywanie szczegółów topograficznych na mapie. Gumowe punkty na dolnej powierzchni podstawy zapobiegną przesuwaniu się kompasu po mapie podczas wykreślania azymutu.
Niektóre kompasy wyposażone są również w klinometr pozwalający zmierzyć nachylenie stoku. Przy pomocy klinometru można również oszacować wysokość oddalonego obiektu.
No i na końcu niemniej ważny sznurek aby zawiesić kompas na szyi i uchronić go przed upadkiem i zgubieniem.

Pozdrawiam
Wojtek

On May 10, 10:28 pm, Wojciech Wierba <Wojciech.Wie...@ifj.edu.pl>
wrote:

Może komuś się przyda ta 'wiedza' - fragment napisanego
kiedyś artykułu:

Kula ziemska jest gigantycznym, chociaż słabym magnesem a jej bieguny
magnetyczne nie pokrywają się z biegunami geograficznymi. Magnetyczny
biegun północny leży na półwyspie Boothia na wschód od ziemi Baffina,
około 2000 km od północnego bieguna geograficznego. Magnetyczny biegun
południowy znajduje się w połowie drogi pomiędzy biegunem geograficznym
a Australią. Żeby skomplikować i tak trudną sytuację, linie sił
ziemskiego pola magnetycznego są zdeformowane przez wiatr słoneczny. Te
deformacje są silnie zróżnicowane na powierzchni kuli ziemskiej i
powodują, że kierunek północny wskazywany przez kompas różni się od
kierunku północy geograficznej o kilka stopni na wschód lub zachód. To
zjawisko nazywane jest deklinacją magnetyczną. Wędrując po polskich
górach możemy się zrelaksować, tutaj deklinacja wynosi 0º.
Najważniejszym elementem kompasu jest oczywiście igła magnetyczna, która
ustawia się równolegle do linii sił pola magnetycznego. Koniec igły
pokazujący północ jest na ogół pomalowany na czerwono i często
zaopatrzony w fosforyzującą kropkę ułatwiającą określenie kierunku w
ciemności. Igła zawieszona jest na precyzyjnym łożysku pozwalającym na
swobodny obrót w płaszczyźnie poziomej. Opory obrotu igły powinny być
minimalne aby kompas był dokładny, dlatego łożyska często wykonane są z
szafiru. Mało który użytkownik wie, że produkowane są kompasy dla
półkuli północnej i południowej, o odmiennie wyważonej igle. Chodzi o
to, żeby igła kompasu obracała się idealnie w płaszczyźnie poziomej,
wtedy opór na łożysku jest najmniejszy a co za tym idzie odczyt kierunku
jest dokładny. Na półkuli północnej, północny koniec igły jest przez
pole magnetyczne ściągany w dół powodując mniej dokładne odczyty. Na
półkuli południowej, południowy koniec igły opada w dół. W kompasach
dobrych firm jest stosowany system Global Needle, ktĂłry umoĹźliwia
stosowanie jednego kompasu na obu półkulach. W tym rozwiązaniu igła
kompasu, oprócz swobodnego obrotu, może się wahać w płaszczyźnie
pionowej niezależnie od zawieszenia na łożysku.
Igła kompasu umieszczona jest w przezroczystym, okrągłym pudełku. Aby
zapewnić tłumienie drgań igły i większą precyzję wskazań, pudełko jest
często wypełnione nie zamarzającym płynem.  Płyn ten chroni również
delikatne łożysko przed uszkodzeniem podczas przenoszenia kompasu.
Posługując się kompasem w niskich temperaturach lub na dużych
wysokościach możemy zauważyć, że w płynie pojawią się małe bąbelki,
które powstają w wyniku różnych współczynników rozszerzalności
termicznej płynu i obudowy kompasu oraz zmian ciśnienia otoczenia. Te
pęcherzyki nie wpływają ujemnie na dokładność pomiarów i powinny zniknąć
w temperaturze pokojowej. Kompasy bez płynu tłumiącego wyposażone są
często w blokadę ruchu igły magnetycznej na czas transportu.
Obrotowy pierścień azymutowy wyskalowany jest najczęściej co 2 stopnie i
obejmuje pełny kąt 360º oraz posiada oznaczenia stron świata. Bardzo
dokładne kompasy z odczytem pryzmatycznym dają możliwość określenia
azymutu z dokładnością do 0,5º. Dla osób nawigujących w terenie, gdzie
deklinacja magnetyczna istotnie wpływa na określenie północy, przydatny
będzie kompas z dodatkową skalą umieszczoną wewnątrz pierścienia
azymutowego, pozwalającą łatwo wprowadzić poprawkę deklinacji. Głęboko
karbowany bok pierścienia azymutowego ułatwi operowanie kompasem w
rękawiczkach.
Droższe modele kompasów wyposażone są w lusterko i celownik do
namierzania azymutu punktu topograficznego. Odpowiednio ustawione
lusterko pozwala trzymać kompas na wysokości oczu celując przez ‘muszkę’
i ‘szczerbinkę’ na odległy wierzchołek jednocześnie dokonywać odczytu
azymutu. A dodatkowo lusterko przyda się panom podczas golenia.
Kompasy przeznaczone do pracy z mapą mają na ogół prostokątną podstawę z
przezroczystego tworzywa na której znajdują się nadrukowane różne skale
i siatki. Od zwykłej linijki, skal odległości dla różnych skal map po
siatki ułatwiające określenie pozycji przy pomocy współrzędnych
geograficznych. Mała lupka ułatwia odczytywanie szczegółów
topograficznych na mapie. Gumowe punkty na dolnej powierzchni podstawy
zapobiegną przesuwaniu się kompasu po mapie podczas wykreślania azymutu.
Niektóre kompasy wyposażone są również w klinometr pozwalający zmierzyć
nachylenie stoku. Przy pomocy klinometru można również oszacować
wysokość oddalonego obiektu.
No i na końcu niemniej ważny sznurek aby zawiesić kompas na szyi i
uchronić go przed upadkiem i zgubieniem.

Pozdrawiam
Wojtek

Wojskowe mapy mają inf. o odchyleniu bieguna magnetyczne względem
geograficznego, pewnie w armii posiadają słabe kompasy :).

Co do kompasĂłw Suunto robi dobre.

Wojciech Wierba <Wojciech.Wierba@ifj.edu.pl> writes:

Magnetyczny
biegun północny leży na półwyspie Boothia na wschód od ziemi Baffina,

Na zachod chyba?
Z tym, ze tak bylo kiedys, teraz jest to srednio aktualne.
Inna sprawa, ze dla uzytkownika kompasu bardziej istotna jest deklinacja
(wariacja) w danym punkcie.

Wędrując
po polskich górach możemy się zrelaksować, tutaj deklinacja wynosi 0º.

Niezupelnie, obecnie w Polsce typowo 4-5 stopni E. W gorach pewnie
blizej 4 stopni. Moze to byc istotne w nieco bardziej precyzyjnych
zastosowaniach.
--
Krzysztof Halasa

W dniu 2010-05-11 01:54, Krzysztof Halasa pisze:
> Wojciech Wierba<Wojciech.Wierba@ifj.edu.pl>  writes:

>> Wędrując
>> po polskich górach możemy się zrelaksować, tutaj deklinacja wynosi 0º.
>
> Niezupelnie, obecnie w Polsce typowo 4-5 stopni E. W gorach pewnie
> blizej 4 stopni. Moze to byc istotne w nieco bardziej precyzyjnych
> zastosowaniach.

Racja!
Deklinacja w Polsce rośnie średnio o 1 stopień na 14 lat.
Posługując sie kalkulatorem ze strony:
http://geomag.nrcan.gc.ca/apps/mdcal-eng.php
można wyliczyć aktualną deklinacje dla danego terenu.
Obecnie dla:
Sudety po kotlinę Kłodzką - + 3-3.5 stopnia
Beskid Śląski, Tatry, Beskid Niski - + 4-4.5 stopnia
Bieszczady - ~+4.5 stopnia.

Pozdrawiam
Wojtek