... jak za starych dobrych czasĂłw :

http://www.rp.pl/artykul/118801,506027.html

W stolicy Austrii wylądowały w piątek rosyjski jak-42 i amerykański
boeing 767-200. W tym drugim miała się znajdować dziesiątka rosyjskich
szpiegów zdemaskowanych ostatnio w USA. Na pokładzie pierwszego
znajdowali się, jak spekulują media, czterej obywatele Rosji skazani we
własnym kraju za szpiegostwo na rzecz zachodnich służb wywiadowczych.

Czekają ich nagrody

Według jednej z wersji wydarzeń samoloty połączono specjalnym rękawem,
który chronił pasażerów przed wzrokiem ciekawskich. Według innych
doniesień między maszynami krążył czarny minivan. Po 90 minutach
spędzonych na wiedeńskim lotnisku oba samoloty wzniosły się w powietrze.

Rosyjskie media podają, że po powrocie do kraju wyrzuceni z USA szpiedzy
dostaną od państwa wysokie emerytury i bezpłatne mieszkania. Już wczoraj
stało się jednak jasne, że nie wszyscy „nielegałowie” mają ochotę
pozostać w kraju. Najsłynniejsza z całej dziesiątki Anna Chapman
przekazała przez swojego adwokata, że chce się przenieść do Wielkiej
Brytanii, gdzie wcześniej mieszkała.

Cztery osoby wymienione za Rosjan z Ameryki to najprawdopodobniej
ułaskawieni wczoraj przez Dmitrija Miedwiediewa więźniowie, którzy
siedzieli za „szpiegostwo na rzecz Zachodu”. To byli pracownicy
rosyjskich służb specjalnych – Siergiej Skripal, Giennadij Wasilenko i
Aleksander ZaporoĹźskij, a takĹźe naukowiec Igor Sutiagin.

Sutiagin, były pracownik naukowy zajmujący się kompleksem zbrojeniowym,
został przewieziony z kolonii karnej w Archangielsku do aresztu w
Moskwie. Tam zaproponowano mu, że w zamian za przyznanie się do winy
będzie mógł opuścić Rosję. Prawdopodobnie podobny układ został zawarty z
pozostałą trójką.

– Sutiagin był w samolocie do Wiednia – mówi „Rz” adwokatka Anna
Stawicka. – Przed wyjazdem wręczono mu rosyjski paszport, co oznacza, że
z prawnego punktu widzenia będzie mógł swobodnie wrócić do Rosji –
dodaje. Podkreśla, że Sutiagin przyznał się do winy pod naciskiem.
Dotychczas twierdził, że jest niewinny, i w swoich analizach korzystał z
ogólnie dostępnych informacji.

Zaskakująco szybki finał afery szpiegowskiej, która wybuchła w USA
zaledwie kilkanaście dni temu, przypisuje się determinacji obu stron, by
skandal nie zaszkodził poprawiającym się od ubiegłego roku relacjom
Rosji ze Stanami Zjednoczonymi.

W czasach zimnej wojny wymiany szpiegów pomiędzy Rosjanami i Amerykanami
były rutyną. Trzy najbardziej spektakularne odbyły się na moście
Glienicke, który łączy zachodnią część Berlina z Poczdamem nad rzeką
Hawelą. W 1962 r. Amerykanie wymienili tam rosyjskiego superszpiega
Rudolfa Abla na pilota samolotu szpiegowskiego U2 Francisa Gary’ego Powersa.

Pułkownik Abel dostał się do USA przez Kanadę w 1947 r. Osiadł w
Brooklynie, pracując jako fotograf. Objął dowodzenie siatką agentów,
która działała już wcześniej na terenie USA, zdobywając tajemnice
dotyczące broni nuklearnej. Po dekadzie owocnej działalności Abel został
zdradzony przez swojego byłego współpracownika i znalazł się w więzieniu.

1 maja 1960 r. Rosjanie zestrzelili nad Swierdłowskiem amerykański U-2 i
złapali jego pilota. Powers został skazany na dziesięć lat więzienia, w
tym trzy lata ciężkich robót. Długo jednak nie posiedział. Rankiem 10
lutego 1962 r. zawieziono go na most Glienicke razem z innym
Amerykaninem, Frederikiem Pryorem.

Z kolei oficer wywiadu PRL Marian Zacharski pracował w USA od 1977 r.
jako przedstawiciel przedsiębiorstwa produkcji maszyn. Udało mu się
przekupić pracownika firmy Hughes Aircraft, dzięki czemu zdobywał cenne
informacje na temat amerykańskich technologii zbrojeniowych.

Aresztowano go w 1981 roku. 12 czerwca 1985 r. wrócił na Wschód w ramach
największej w historii wymiany szpiegów pomiędzy oboma mocarstwami. Za
Zachar- skiego, uznawanego za asa wywiadu, oraz trzech innych szpiegĂłw
kraje komunistyczne wydałyUSA 23 amerykańskich agentów.

Dysydent, a nie szpieg

Do ostatniej spektakularnej wymiany doszło 11 lutego 1986 r. Rosjanie
przekazali Amerykanom znanego sowieckiego dysydenta Natana
Szczaranskiego oraz trzech innych więźniów, w zamian za co Amerykanie
uwolnili czeskie małżeństwo szpiegów – Karla i Hanę Koecherów – i troje
innych agentów schwytanych na Zachodzie. Szczaranski został w 1978 roku
skazany za szpiegostwo na rzecz USA, utrzymywał jednak, że władze
prześladowały go za obronę praw człowieka.